تَشَــبّـُــه و تَظاهـُـــــــــر (اعــــلان خــــط و جـــهـت)

رسول اکرم محمد مصطفی در حدیثی چنین میفرماید: مَن تَشبّهَ بقوم فهُوَ مِنهُم (حدیث رسول از سنن ابو داود - ۴۰۳۱): «هرکس که به قومی، نژادی، جامعه ای، طبقه ای، مسلکی، گروهی و ..... تشبه جست و آداب و عادات و رسومات آنها را تقلید و تکرار نمود و کاری کرد که مانند آنها گردد و مانند آنها جلوه نماید، از آنها و وابسته به آنهاست». همچنین حضرت رسول در حدیثی دیگر مسئلۀ تشبه و تظاهـر بدین صورت بیان می دارد: ليس مِنا مَن تَشَبٌهَ بِغيرنا لا تُشَبٌهُوا بِاليَهود و لا بِالنَصارى (حدیث رسول از سنن ترمذی - ۲۶۹۵): «هرکس که بغیر از ما تشبه و تظاهر جوید از ما نیست، پس به آداب و رسوم یهود ونصاری تشبه و تظاهر نکنید». این احادیث شریف، مُبیٌن یک واقعیت فرهنگی در میان جوامع بشری هستند، واقعیتی که درطول تاریخ، واقعی بودن خود را در هرمرحله ای از مراحل، مبنی بر تقلید و تَشَبُه ملل و اقوام منحط و شکست خورده از اعراف و آداب و رسومات  اقوام و جوامع پیروز و مسلط  به اثبات رسانده است، بنحوی که اعراف و آداب و رسومات اقوام و ملل  پیروز مورد تشبه و تقلید و تکرار دیگران و آنهایی که «درخششی در زندگیشان» مشاهده نمی شود قرار می گیرد. اینست که این اعراف و اداب و رسوم، نه بدلیل برتری و سودمندی شان، بلکه بدلیل اینکه جزو اعـراف و آداب و رسومات اقـوام و ملل پیروز و مسلط هستند، تقلید و تکرار میشوند. و همین امـروزه که می بینیم اعراف و آداب و رسومات غربی، سیل آسا بسوی ملل منحط و شکست خورده هجـوم آورده و «طــوعا و کـرها» توسط این اقــوام و ملل تقلید و تکرار میشود، نه ناشی از ماهیت آنها و یا برتری و سودمندی آنها، بلکه ناشی از پیروزی و سلطۀ غرب و اقوام غربی بر اقوام و ملل دیگر است. و به همین خاطر، این تشبه و تقلید و تکرار توسط  اقوام و ملل و افرادی که بیشتر تحت سلطه و هیمنۀ غرب هستند و یا اینکه از نظر نفسی و فرهنگی و عقلی در انحطاط و رذالت عمیق تری غرق شده اند، بیشتر دیده میشود. اینست که حق داریم بگوییم که تقلید و تکرار اعراف و آداب و رسومات دیگران، و خاصتا دیگرانی که بیگانه و سلطه گر و غارتگرند، اکثرا نه بنابر ضرورت و سودمندی اعراف و آدابشان، بلکه بنابر «تحمیلات استبدادی» و «محرومیت از حقوق و امتیازات» و نیز جهت «پنهان کردن ماهیت خود» و تبرٌی جستن از وابستگی به فرهنگ و عرف قومی و ملی و دینی که روی آن تبلیغات منفی گسترده ای انجام گرفته صورت میگیرد، تقلید و تکراری که «نماد خود باختگی» و«اضمحلال نفسی» و«عقب ماندگی عقلی» و اعترافی صریح به «پستی خود» و «برتری» آنهایی است که عرف و فرهنگ و آدابشان «بدون ضرورت» و بلکه بر «خلاف ضرورت» تقلید و تکـرار می شود.